Οι «φύλαρχοι» της μπλογκόσφαιρας

Dmitry Lomonosov, 87

Το Διαδίκτυο, φυσικά, είναι το πάθος των νέων. Αποδεικνύεται όμως ότι η αφοσίωση των ηλικιωμένων σε αυτό είναι πολύ μεγάλη. Η on-line επικοινωνία παρατείνει τη ζωή τους.

«Είμαι ο πρωταθλητής του ρωσικού Διαδικτύου από πλευράς ηλικίας, είμαι 87 ετών», λέει ο Ντμίτρι Λομονόσοβ, ο μπλόγκερ με το όνομα lomonosov και ένας από τους παλαιότερους χρήστες της υπηρεσίας «Zhivoi zhurnal» (Ζωντανό περιοδικό). Στο μπλογκ αυτό εμφανίστηκε πριν από οκτώ χρόνια και κατάφερε να γίνει αρκετά γνωστός. Σήμερα ο Ντμίτρι έχει πάνω από 2 χιλιάδες συνδρομητές. Γράφει κυρίως για τον πόλεμο, θυμάται τη συμμετοχή του σε αυτόν, το πως αιχμαλωτίστηκε. «Το μπλογκ είναι για μένα μια διέξοδος», παραδέχεται. «Το πρωί ξυπνάω, παίρνω πρωινό και κάθομαι αμέσως στον υπολογιστή. Διαβάζω, απαντώ σε ερωτήσεις. Δεν μπορώ να φανταστώ τη ζωή μου χωρίς το Ίντερνετ. Εξοχικό έχω, αλλά πλέον δεν έχω δυνάμεις να σκάβω τον κήπο. Τώρα είμαι απασχολημένος και αφοσιωμένος με πάθος στην μπλογκόσφαιρα»

Μετά από 20 χρόνια, σύμφωνα με την πρόγνωση του Δημογραφικού Τμήματος του ΟΗΕ, ο αριθμός των ανθρώπων σε ηλικία συνταξιοδότησης, θα είναι ίδιος με εκείνον του εργαζόμενου πληθυσμού. Είναι πολύ πιθανό, με βάση τις στατιστικές, ότι ο μέσος όρος ηλικίας των μπλόγκερ θα έχει έως τότε μεταβληθεί, και πλέον άνθρωποι σαν τον Ντμίτρι δεν θα αποτελούν εξαίρεση. Να σημειωθεί πάντως, ότι ο Λομονόσοφ είχε ασχοληθεί αρκετά χρόνια με την αυτοματοποίηση σχεδιασμού, εργάστηκε με τους πρώτους στη χώρα ηλεκτρονικούς υπολογιστές, και με τους πρώτους προσωπικούς υπολογιστές. Έτσι λοιπόν, όχι μόνο δεν αντιμετωπίζει προβλήματα με τα ηλεκτρονικά μέσα, αλλά είναι απόλυτα εξοικειωμένος.

Στο Διαδίκτυο ο Λομονόσοφ έχει φίλους κάθε ηλικίας, Οπως την 88χρονη ισραηλινή ποιήτρια με το ψευδώνυμο Likusha, ή έναν 90χρονο φίλο από την Αυστραλία. «Στο ρωσικό Διαδίκτυο είμαι μάλλον ο γηραιότερος, αλλά στο Ίντερνετ γενικότερα, όχι. Η παρέα σε αυτό ποικίλει αρκετά, επικοινωνώ με ανθρώπους από όλο τον κόσμο». Μια φορά ήρθε ένα μήνυμα από την Κολωνία. Μια από τις αναγνώστριες έγραψε ότι γνωρίζει το γιο ενός Ιταλού γιατρού, ο οποίος κάποτε είχε σώσει τη ζωή του αιχμάλωτου Λομονόσοφ. Έστειλε μάλιστα και φωτογραφία του γιατρού αυτού. «Για πολλοστή φορά εξυμνώ το Ίντερνετ», έγραψε ο συνταξιούχος. «Θα ήταν άραγε ποτέ δυνατό κάτι τέτοιο, χωρίς το Διαδίκτυο; Ύστερα από 64 χρόνια είδα τη φωτογραφία του ανθρώπου που μου έσωσε τη ζωή!».

Πρόσφατα, δε, ένας Πολωνός μπλόγκερ ανέφερε ότι βρήκε το χωριό στην πρώην Ανατολική Πρωσία όπου το 1944 ο Λομονόσοφ εργάζονταν για έναν γερμανό γαιοκτήμονα ως αιχμάλωτος πολέμου. Ο βετεράνος ήθελε να επισκεφθεί το μέρος αυτό. «Σε αυτή τη μεγάλη ηλικία μου λοιπόν, εμφανίστηκε ένας σκοπός, και μαζί με αυτόν, το ενδιαφέρον για τη ζωή», έγραψε στο ημερολόγιο. «Καταστρώνω σχέδια. Έτσι λοιπόν, αν ζω ακόμη, ελπίζω ότι μετά από λίγο καιρό θα εμφανιστεί ένα εικονογραφημένο αφιέρωμα γι’ αυτό το ταξίδι».

«Το μπλογκ, είναι η τοιχοκολλημένη εφημερίδα μου»

Galina Tarasova, 74

Η κοινωνική απομόνωση είναι ένα από τα βασικά ψυχολογικά προβλήματα των ηλικιωμένων. Δεν υπάρχει κάποιος με τον οποίο να ανταλλάξεις δυο λόγια. Η γάτα, τα παιδιά και ο κοινωνικός λειτουργός, αυτός ήταν ουσιαστικά ο κύκλος των συναναστροφών ενός συνταξιούχου για πολλά χρόνια. Είναι γεγονός ότι στη Ρωσία τα τελευταία χρόνια οι ηλικιωμένοι άρχισαν να εντάσσονται πιο ενεργά στο «πληροφοριακό πεδίο», για παράδειγμα, στην κοινωνική πρωτοβουλία «Babushka on-line» (Γιαγιά on-line), μέσω της οποίας οι συνταξιούχοι διδάσκονται τις βασικές γνώσεις του ηλεκτρονικού υπολογιστή, και προς το τέλος του έτους, θα λειτουργεί σε 45 περιφέρειες της χώρας.

Ωστόσο τα μαθήματα επισκέπτονται οι δραστήριοι άνθρωποι, αυτοί που έτσι κι αλλιώς βρίσκουν φίλους. Για εκείνους όμως που σπάνια βγαίνουν από το σπίτι, τα πράγματα είναι πιο δύσκολα. Είναι καλό όταν αυτό το καταλαβαίνουν τα συγγενικά πρόσωπα. «Στο να ξεκινήσω ένα μπλογκ με ώθησε η εγγονή μου η Μάσα», εξηγεί η 74χρονη συνταξιούχος Γκαλίνα Ταράσοβα. «Μου είπε η εγγονή: Γιαγιά, τελείωσε, θα γίνεις μπλόγκερ. Ποιο όνομα θα διαλέξεις; Και τότε θυμήθηκα ότι οι κοπέλες στο σχολείο είχαμε ένα μυστικό σύλλογο με την αστεία ονομασία Σέκα-Μέκα. Συνηθίζαμε να μαζευόμαστε μετά τα μαθήματα και να πίνουμε τσάι με σοκολατάκια. Αυτό ήταν όλο κι όλο το μυστικό μας. Διάλεξα λοιπόν, για ψευδώνυμο το seka-meka. Πλέον, έχω προσαρμοστεί στο Διαδίκτυο, άρχισα σταδιακά να κάνω φίλους, να βρίσκω εκείνους που η παρέα τους μου είναι ενδιαφέρουσα».

Η Γκαλίνα δημιούργησε τον κύκλο των φίλων της περιλαμβάνοντας διάφορους μπλόγκερ ανεξαρτήτως ηλικίας. Ωστόσο, η ίδια αισθάνεται μερικές φορές τις διακρίσεις λόγω ηλικίας. «Μερικοί χρήστες νεαρής ηλικίας νομίζουν ότι εμείς οι γέροι δυσκολευόμαστε ακόμη και να διαβάσουμε. Πρόσφατα έβαλα στο προφίλ της εγγονής μου στο κοινωνικό δίκτυο φωτογραφίες μου, και τότε οι φίλοι της εξεπλάγησαν ιδιαίτερα: Μόνη της η γιαγιά σου τις τράβηξε και τις έβαλε; Πλάκα μας κάνεις. Που είναι λοιπόν το παράξενο; Φωτογραφίζω, χρησιμοποιώ τις σημάνσεις (tags), γράφω ιστορίες, αναζητώ και δημοσιεύω εικόνες. Όλη μου τη ζωή ήμουν συντάκτης εφημερίδας τοίχου. Το μπλογκ μου, είναι η δική μου εφημερίδα τοίχου και την εκδίδω μέχρι σήμερα».

«Η τελευταία ευκαιρία μου»

Engelina Tareeva, 86

Στη μπλογκόσφαιρα υπάρχουν και οι πολιτικά δραστήριοι χρήστες «άνω των 70». Ένας από τους πιο διάσημους είναι η 86χρονη Ενγκελίνα Ταρέεβα (tareeva.livejournal.com). «Πριν τρία χρόνια οι συνάδελφοι στο κόμμα «Γιάμπλοκο» μου πρότειναν να κάνω αυτό το μπλογκ. Τώρα πλέον, τους υπαγορεύω τηλεφωνικά τα κείμενά μου και αυτοί τα εισάγουν. Για τον απλούστατο λόγο, ότι δακτυλογραφώ πολύ αργά». Πάντως η Ενγκελίνα διαβάζει η ίδια τις απαντήσεις και λέει ότι γι’αυτήν είναι το πιο ενδιαφέρον κομμάτι του μπλογκ. «Κάποτε είχα πολύ περιορισμένο κύκλο επαφών, αλλά τώρα μου φτάνει και μου περισσεύσει». Τις δημοσιεύσεις της Ταρέεβα αναπαράγουν πολλοί ιστότοποι, ενώ εκδοτικοί οίκοι προτείνουν την έκδοση ενός βιβλίου βασισμένου στο μπλογκ της. Αρκετές μάλιστα ήταν οι φορές που απευθύνθηκαν σε αυτή διαφημιστές. Όμως η σπουδαία μπλόγκερ δεν ενδιαφέρεται να βγάλει χρήματα από τη διαφήμιση: «Οι στόχοι μου είναι άλλοι».

Στη μπλογκόσφαιρα υπάρχουν μια σειρά από κανόνες οι οποίοι βοηθούν στην απόκτηση δημοτικότητας. Η ικανότητα να προκαλείς τους αναγνώστες, και να αντιτάσσεσαι στην κοινή γνώμη, είναι ένας από αυτούς. «Ναι, μερικές φορές συγκεντρώνω πάνω μου τα πυρά», παραδέχεται η Ταρέεβα. «Πιστεύω ότι τη Ρωσία σήμερα απειλούν δύο κακά: Ο εθνικισμός, του οποίου πιο επικίνδυνος εκφραστής είναι ο πολιτικός Ναβάλνι, και η λατρεία του χρυσού μόσχου. Δηλαδή, η θρησκεία των χρημάτων, την οποία αντιπροσωπεύει ο άλλος πολιτικός, ο Πρόχοροφ. Αυτή τη στιγμή είναι οι δυο προσωπικοί εχθροί μου, και παλεύω μαζί τους στο μέτρο των δυνάμεών μου».

Η Ενγκελίνα δεν φοβάται να ασκήσει κριτική, και μάλιστα οξύτατη, προς τους ανθρώπους που αποτελούν είδωλα για πολλούς ρώσους μπλόγκερ. Μερικοί εξοργίζονται σε τέτοιο βαθμό από αυτή την κριτική, ώστε δεν τηρούν καν τους τύπους απέναντι στην οπαδό του «Γιάμπλοκο». Φτάνουν στο σημείο ακόμη και να την βρίσουν ή να γράψουν: «Ενδιαφέρον, με πόσα χρήματα πουλήθηκε στο Κρεμλίνο η Εγκελίνα;», ή, «Μάγισσα, αραδιάζεις εδώ όσα θέλεις, πιστεύεις ότι είναι η τελευταία ευκαιρία σου;». Μια φορά η ανάγνωση των αρνητικών σχολίων της προκάλεσε υπερτονική κρίση. Από τότε προσπαθεί να αντιδρά πιο χαλαρά στις κακόβουλες επιθέσεις. «Τους αντιμετωπίζω όλους με μητρικό τρόπο. Και όντως ναι, είναι η τελευταία μου ευκαιρία να πω την αλήθεια, να ανοίξω τα μάτια του κόσμου για τους επικίνδυνους πολιτικούς. Η ανθρώπινη συνείδηση, αποτελεί και αυτή έναν στόχο μου, καθώς η επιθετικότητα βγαίνει καμιά φορά εκτός ορίων».

«Πρέπει να γνωρίζουν»

Οι on line γιαγιάδες και παππούδες θεωρούν πολύ σημαντικό το γεγονός ότι η Ενγκελίνα Ταρέεβα «ρίχνει γέφυρες». «Θυμόσαστε που ο Άμλετ είχε πει ότι «Διακόπηκε η αλληλουχία των καιρών»; Προκειμένου λοιπόν να αποκαταστήσω τη σύνδεση μεταξύ του καιρού μου και του σημερινού, μοιράζομαι την εμπειρία μου, διηγούμαι για τον εαυτό μου, τους φίλους μου που έφυγαν, έχω την αίσθηση ότι τους το χρωστώ, ότι πρέπει να μεταλαμπαδεύσω τη μνήμη τους στους επόμενους. Αυτό το μπλογκ είναι τώρα όλη μου η ζωή. Αν πάψει να υπάρχει, τότε τελείωσαν όλα. Είναι εκείνο το οποίο με κρατά. Βιάζομαι, πρέπει να διηγηθώ το ένα, πρέπει να διηγηθώ το άλλο…». Ο Ντμίτρι Λομονόσοφ επίσης θεωρεί υποχρέωσή του να διηγηθεί στους νεότερους, πως «ό,τι δεν γράφηκε ή δεν κουβεντιάστηκε, θα χαθεί μαζί μας στη λησμονιά».

Γράφουν τα ημερολόγιά τους προκειμένου να παραμείνει η μνήμη. Τόσο εκείνων που αυτοί αγάπησαν, όσο και των ιδίων. Προσπαθούν και αυτοί να αφήσουν το ίχνος τους στην εικονική πραγματικότητα, όπου δεν υπάρχει θάνατος. Όπως γράφει στο διαδικτυακό της ημερολόγιο για τον εκλιπόντα σύζυγό της η 72χρονη συνταξιούχος από το Κουρσκ, Γκαλίνα Γκορσουνκόβα: «Το τελευταίο πράγμα που διαβάσαμε μαζί ήταν το 146^ο σονέτο του Σαίξπηρ. «Εξουσίασε το θάνατο στη ζωή που κυλά γρήγορα, και τότε ο θάνατος θα φύγει, ενώ εσύ θα παραμείνεις αιώνια!».

ogoniok

Advertisement